'Een eigen leven is een individueel recht'
In de woning waar hij nu een kleine drie jaar als begeleider werkt, wonen zes mensen. Vijf van vijftig plus en een van rond de dertig. De oudste van 80 jaar kleedt zich altijd in pak. Net als de andere bewoners die Martin André (53) begeleidt, heeft deze heer een verstandelijke beperking. “Je staat tegenover volwassen personen die dat sociaal-emotioneel niet zijn en zich verbaal niet of nauwelijks kunnen uiten. Het is dus aan ons om hen goed te lezen en te zien wat zij nodig hebben.”
Een goed leven. Begeleider Martin André maakt er werk van.
“Ik heb een hekel aan termen als complex gedrag. Ik kan meer met de benaming moeilijk verstaanbaar gedrag. Daarmee ligt de bal bij mij als begeleider. De kunst van dit werk is gedrag leren lezen en daarop inspelen. Ieder moment opnieuw. Al mijn sensoren staan hier op scherp. Ik wil niets missen en er echt voor de mensen zijn. Een paar bewoners kunnen escaleren, dat wil ik zien aankomen. Ik wil hen leren begrijpen en doorgronden. Waar het kan beweeg ik mee, waar het moet ga ik stevig tegenover hen staan. Voor de bewoners ben ik die belangrijke ander die veiligheid biedt. Dat vraagt van mij dat ik stabiel en betrouwbaar ben.”
Een goed leven
“Wat een goed leven is, is voor iedere bewoner anders. Daar komen we achter door de bewoners individueel goed te observeren. Als je iemand kent, weet je wat de vraag achter de vraag of het gedrag is. Je blijft zoeken natuurlijk en we stellen onszelf en elkaar doorlopend de vraag: Doen we het zo wel goed voor deze bewoner? Kritisch kijken naar jezelf komt ten goede aan de bewoners. Die zelfreflectie vind ik erg leuk en waardevol. Aan de ene kant bieden we met een vaste structuur en patronen een veilige omgeving voor bewoners. Maar patronen kunnen ook remmend werken. We willen onze bewoners ook vrijheid geven om hun eigen leven te leiden. Een eigen leven is een individueel recht.”
“Voor mij betekent een goed leven onder meer: een goede balans tussen werk en privé en voldoening in mijn werk; dat ik er blij van word. En dat word ik van dit werk. Ik ben echt nodig. Mijn begeleiding maakt het leven van onze bewoners prettiger. Dat ervaar ik elke dag. Bijvoorbeeld in het naar bed begeleiden. Als een bewoner zich prettig voelt en daardoor lekker gaat slapen, maakt me dat echt zielsgelukkig.”
Zij-instromer
“Ik werk inmiddels een kleine drie jaar bij Lunet en ben een zij-instromer. Ik kom uit een ander vakgebied. Ik werkte voor een medische dienstverlener en op facilitair gebied in een grote oefenpraktijk. ‘s Avonds en in het weekend was ik chauffeur voor de huisartsen van de huisartsenpost. Ik was toe aan andere keuzes, wilde iets in onderwijs of zorg en zag een vacature van Lunet. Naast betaald werk kreeg ik ook direct een opleiding aangeboden. Ik ben meteen begonnen en ben nog iedere dag gelukkig met mijn keuze.”