Lunet aan de slag met AI en intelligente scenario's

Innovatieve technologieën kunnen krachtige ondersteuners zijn als het gaat om het verstevigen van eigen regie en autonomie van mensen met een verstandelijke beperking. En met die technologieën wordt al volop geëxperimenteerd bij Lunet. De collega's van team Innovatie zijn op dit moment op drie locaties bezig om een digitaal zorgplatform een wezenlijk onderdeel te laten worden in de ondersteuning aan onze cliënten.

Op woonpark Eckartdal is de gouden regel dat alles gebeurt in het tempo van de cliënt. Een uitzondering hierop is de introductie van het zorgplatform, een digitaal platform waarin alle belangrijke personen die een rol spelen in het leven van een cliënt met elkaar in contact kunnen komen. Een grote bijdrage aan de eigen regie en zelfstandigheid van de cliënt en het komt tegemoet aan de toename van cliënten met een intensievere zorgvraag, terwijl er steeds minder zorgprofessionals zijn om het werk te doen.

Soms willen we teveel beveiligen
Domotica - oftewel toezichthoudende techniek - was in zekere zin een doorgeefluik van beelden of geluiden, waarop wel of geen actie volgden. In de pilot op Eckartdal is dit doorgeefluik verrijkt met intelligentie. Stel: een cliënt stapt 's nachts uit bed. In de oude versie zou er dan direct een alarmbel afgaan bij de nachtzorg. In de nieuwe versie niet. Wellicht gaat de cliënt eruit om even naar de wc te gaan en kruipt dan weer terug in bed. Een normale gang van zaken eigenlijk, die geen surveillance of ingrijpen behoeft. Pas als de cliënt langer wegblijft dan normaal, gaat er een belletje rinkelen bij de nachtzorg. Deze 'nachtelijke' gang van zaken wordt een scenario genoemd. En dit scenario wordt samen met de zorgprofessionals gemaakt. Een cliënt kan hierdoor nu dus ongestoord naar de wc gaan en weer in bed gaan liggen, zonder dat dit wordt geregistreerd. Zodra dat scenario niet wordt gevolgd, gaat er een sein naar de collega's van de nacht.

Ook kunstmatige intelligentie (AI) speelt een rol in dit verhaal. Ging voorheen een signaal af bij elk geluid in en rondom een slaapkamer van een cliënt waarbij akoestische domotica gewenst of noodzakelijk was. Met de inzet van AI worden geluiden als een voorbijrijdende auto of een blaffende hond bij de buren niet meer doorgegeven. Wel zo handig voor zowel de nachtzorg als de cliënt zelf.

"We snappen dat bijvoorbeeld ouders van onze cliënten deze nieuwe ontwikkeling met enige scepsis aankijken," aldus Stein van Vliet, projectleider Onderzoek & Ontwikkeling bij Lunet. "En we willen ook graag hierover met hen het gesprek aangaan. Maar ons uitgangspunt is de cliënt meer eigen regie en privacy geven. En natuurlijk met een gegarandeerde veiligheid. Maar we willen ook niet overbeveiligen."

Zorg met de handen aan de knop
Een tweede pilot loopt momenteel bij een nieuw appartementencomplex in Nuenen waar zo'n 23 cliënten zelfstandig wonen en af en toe een ondersteuningsvraag hebben. Hier geldt het principe van 'zorg met de handen op de rug'. De technologie is hierop aangepast; een deel van de ondersteuning kan via een zorgscherm worden geleverd. Zo kan er gewerkt worden met instructiefilms bij bepaalde vragen, kan op afstand verlichting worden geregeld of het openen en sluiten van de gordijnen en kan er digitaal contact worden gelegd met derden. De bewoners en hun verwanten zijn enthousiast, maar houden de balans tussen zorg op afstand en nabijheid en verbinding scherp in de gaten. Het menselijk contact mag voor hen niet worden overschaduwd door techniek. Ze zitten hiermee op één lijn met de visie van Lunet: technologische toepassingen zijn een hulpmiddel in de totale zorg en ondersteuning, geen doel op zich.

Met de warme hand(leiding)
Een andere pilot op het gebied van zorgplatforms vinden we terug op ons andere woonpark in Duizel. Hier is de insteek van de nieuwe technologieën meer gericht op de zorgmedewerkers als op de cliënten. Op woning Steenselwijk 9 wordt vooral gewerkt met ingehuurde krachten. Centraal staat hier de vraag: wat kan technologie betekenen voor professionals die (nog) niet goed bekend zijn met de bewoners van dit huis op De Donksbergen. Zijn zij gediend met de juiste informatie op het juiste moment bij de juiste cliënt? De vraag stellen is deze ook beantwoorden. En een app zorgt er nu voor dat er taakgericht gewerkt kan worden. Een uitkomst als er even geen 'vertrouwde gezichten' zijn.

Kunnen 'kille' systemen warme zorg en ondersteuning leveren? Over deze vraag hoeft leidinggevende Innovatie en Digitalisering Paul Coppelmans niet lang na te denken. "Voor onze technologische toepassingen anno 2025 is een persoon een optelsom van kwalificaties en rituelen; wat wil iemand, wat kan of mag iemand en wat doet iemand zonder gevaar voor zichzelf of anderen? Deze intelligente benadering zorgt ervoor dat niet bij elke beweging of geluid ingegrepen wordt in iemands leven, maar door scenario's en AI alleen dan wanneer nodig. Als dat geen zorg op maat is die de eigen regie van de cliënt respecteert, dan weet ik het niet meer."

Samen maken wij morgen
Binnen Lunet werken we aan tal van projecten die een bijdrage leveren aan toekomstbestendige zorg. Deze projecten zijn gericht op het ontwikkelen van passende persoonsgerichte zorg en ondersteuning, met daarbij het betrekken van de cliënt, zijn netwerk en vrijwilligers, en op het anders kijken naar de invulling van de werkzaamheden van de zorgprofessional. Voor meer verbinding van expertise, samenhang van projecten en een versnelling van uitwerking zijn deze initiatieven bij Lunet gebundeld onder de noemer: Parapluprojecten. Naast medewerkers zijn ook cliënten, vrijwilligers en verwanten betrokken bij deze projecten. Zo werken we samen aan morgen.